Велигденско послание на Цариградскиот патријарх Вартоломеј (27.04.2009)
По милоста Божја
Архиепископ на Цариград, Новиот Рим и Вселенски Патријарх
Мир, благослов и благодат
од нашиот Спасител Исус Христос, Воскреснатиот во слава
Возљубени браќа и чеда Божји,
ХРИСТОС ВОСКРЕСНА,
Во својот примрак, еден ден во 19-тиот век, човештвото слушна зборови од усните на еден трагичен филозоф: „Господ е мртов! Ние го погубивме! Сите ние сме убијци... Господ Бог ќе остане мртов. Што друго се црквите освен гробови и споменици на Господ?‘‘ И, само неколку децении подоцна, слушнавме од устата на неговиот млад колега: „Господа, ви ја објавувам смртта Господова!‘‘
Вакви објави на атеистичките филозофи ја потресоа совеста на човештвото. Настана голема збрка на полето на духовноста и литературата, во уметноста и дури понекогаш во теологијата, каде што, особено на Западот се отвори дебата на тема „Теологија за смртта на Господ Бог“.
Се разбира, Црквата никогаш не изрази ни најмал сомнеж дека Господ беше убиен. Тоа се случи во 33-та година од новата ера, на ридот Голгота во Ерусалим, за време на владеењето на Понтиј Пилат, Римскиот гувернер во Јудеја. По големите и неискажливи страдања, Он беше распнат на крст, како небаре да беше криминалец, и тогаш во деветтиот час на подготвувањето за Пасхата, Тој изусти: ‘‘Се сврши!‘‘ – и Го предаде Својот дух. Тоа е непобитна историска реалност.
Единородениот Син и Слово Божјо, Исус Христос, Вистинскиот Бог, умре заради нас. Откако презеде сѐ што ние имаме: телото, душата, волјата, енергијата, тешката работа, стравот, болката, радоста и сите други работи освен гревот, Он на крајот ја презеде и нашата најголема грижа наречена смрт – навистина, во нејзината најсвирепа и најпонижителна форма, таму, на Крстот. До овој момент, ние сме во согласност со филозофите. Дури и би можеле да прифатиме дека црквите, храмовите се ‘‘гробови и надгробни споменици на Господ Бог‘‘.
Сепак.... ние го признаваме и препознаваме, искусуваме и славиме овој Господ Бог, Кој умре, како „најголем животодавен мртовец‘‘. Само неколку моменти по она ужасно Распнување, во утринскиот час на „првата од Саботите‘‘, во денот Господов, се покажа која беше причината заради која се случи воплотувањето, страдањата, крстот и симнувањето во адот. Се случи Воскресението Негово.
А Воскресението Негово е исто така непобитен историски факт! Оваа реалност има директни и вечни последици за сите од нас. Синот Господов, Кој беше и Син Човечки, воскресна.
Господ Бог воскресна со севкупното човештво што го прими: со Телото, кое Тој го прими од пречистата крв на Пресвета Богородица, и воскресна со Неговата Света Душа. Тој воскресна од мртвите, „воскреснувајќи го целиот Адам како Човекољубец.‘‘
Христовиот гроб - „празниот гроб‘‘ на Јосиф, засекогаш е празен. Наместо да биде гроб на мртвиот, тоа место е сеќавање на победата на животот над смртта; тоа место е извор на животот! Духовното Сонце на Правдата изгреа во денот, ‘‘прекрасно, како да излезе од гроб‘‘ подарувајќи непоматена светлина, мир, радост и вечен живот. Вистина е дека храмовите се ‘‘гроб‘‘ на Господ, но сите тие се празни гробови, полни со светлина и наполнети со ‘‘мирисот на животот‘‘, и мирисот на Велигденската пролет, брилијантна, прекрасна и украсена во слава, со животодавни цветови на вистинската надеж.
Смртта Господова ги уништи сите сили на адот (пеколот); смртта беше до таа мера уништена, сведена на безначајно случување, кое всушност го воведува човештвото од смрт во Живот. Црквите, тие ‘‘празни гробови‘‘ се широко-отворените порти кон Божествената љубов, отворен влез кон брачната одаја на Синот Господов, Кој „стана од гробот како Младоженец,‘‘ додека ние верните влегувме таму и ја славиме ‘‘смртта на смртта, пропаста на пеколот, почетокот на новиот, вечен живот; и затоа, радувајќи се, пееме песни славејќи Го единствениот благословен и славен Господ на нашите отци.‘‘
Среќа е за нас тогаш, што нашиот Господ Бог умре, бидејќи Неговата смрт стана извор на живот и воскресение. Среќа е за нас тогаш, што во светот има толку многу Негови ‘‘гробови‘‘, толку многу свети храмови, во кои секој од нас може да влезе кога чувствува болка, замор и кога има потреба од утеха, за да ја искаже пред Господ тежината на своите страдања, стравовите – со еден збор, за да се ослободи од смртта.
Среќа е за нас тогаш, што имаме Цркви на распнатиот, умрениот, воскреснатиот и жив Исус Христос, каде пред безнадежноста на нашево време, предавството на сите идоли, „ништожните богови‘‘ кои ги украдоа нашите срца, како што се финансиите, идеологијата, филозофијата, метафизиката и сите оние ‘‘празни измами‘‘ на ова наше ‘‘време на измами‘‘, сепак наоѓаме прибежиште, утеха и спасение.
Од Вселенската Патријаршија, Мајката Црква, Која во целост ги искусува страдањата, болката, крстот и смртта, но и Воскресението Христово, од сето срце го испраќаме на сите верници на Црквата нашиот велигденски поздрав и благослов, со прегратка во нашиот Господ Бог Исус Христос, Кој Воскресна од мртвите и живее вечно, дарувајќи живот на сите луѓе.
Слава на Него, заедно со Отецот и Светиот Дух, во вечни векови. Амин.
Велигден 2009
Вартоломеј Цариградски,
Ваш молитвен застапник пред Воскреснатиот Господ